ZBORNIK RADOVA GRAĐEVINSKOG FAKULTETA 24, 2014.god., str. 57-68
KAKO DA NAPRAVITE TIPOLOGIJU ZGRADA?
TIPOLOšKA MATRICA ZA MAPIRANJE SINAGOGAMA 19. VEKA
| |
 |
| DOI: 10.14415/zbornikGFS24.005 |
| UDK: 726.3(4-191.2)"17/18" |
| CC-BY-SA 4.0 license |
| Autor : Klein, Rudolf |
| |
| | Rezime: |
| | Na bazi istraživanja koje obuhvaća 500 sinagoga, ovaj rad je prvi pokušaj da se stvori sveobuhvatna tipologija sinagogalne arhitekture. Ova je prva tipologija koja uzima u obzir uređenje enterijera (osnova i presek), jezik arhitekture enterijera, noseću konstrukciju, arhitektonski jezik (dekoraciju) eksterijera, oblikovanje masa objekta u eksterijeru, veličinu, i na kraju ulogu urbanog konteksta – neposrednog, odnosa prema zgradama oko sinagoga, i šireg urbanog konteksta. Ove je tipologija razvijena za klasifikaciju aškenaških sinagoga u Habsburškoj carevini, ali ju je moguće primenjivati i na druge žanrove i teritorije, građene u osamnaestom i devetnaestom veku te u dvadesetom veku sve do pojeve moderne arhitekture 1920-tih i 1930-tih godina.
Ova se metodologija može naročito uspešno primenjivati na pravoslavne i protestantske crkve u Vojvodini, gde je državna religija bila katolicizam i konfesionalne manjine su bile ograničene u gradnji svojih bogomolja. Ova ograničenja i opšti arhitektonski kontekst može da čini njihova sakralne objekte sličnim u tipološkom pogledu.
|
| |
| | Ključne reči: |
| | Građevina, arhitektura tipologija 19. veka, Aškenazi sinagoge, Habsburška carevina |
| |
| |
| |
